خلاصه عناصر و کیفیت های منظر یک فضای شهری

عناصر و کیفیت های منظر یک فضای شهری

http://urbanism.blogsky.com/

فضای شهری پدیده ای است که خود را به صورت عینیت ای قابل ادراک، به استفاده کنندگان اش می نمایاند. اطلاعات ارسالی از فضای شهری فقط اطلاعات کالبدی و بصری نیستند، بلکه اطلاعاتی هستند که توسط کلیه حواس ادراک می گردند.

لذا منظر یک فضای شهری، کلیه اطلاعات موجود از فضا است که توسط حواس قابل دریافت بوده و در فرآیند ادراک پردازش می گردد. اطلاعاتی از فرم، عملکرد و معنای فضا. از این رو شاخص های یک منظر در سطوحی متعدد" از سطحی تا بنیادی خود را مطرح می کنند و تمامی آن ها منشأ احساس هایی هستند که در فرد ایجاد می گردد.

بر این اساس در مطالعه و ارزیابی یک فضای شهری می بایستی به موارد ذیل در نحوه ادراک فضا توجه نمود:

-آنچه به استفاده کنندگان مربوط می شود مانند: آلودگی ادراک، ظرفیت ادراک آنان.

-محیط موجود یا شرایطی که در آن ادراک انجام می پذیرد(شرایط ادراک)، شرایط ادراک در واقع همان شرایط فضایی می باشد که استفاده کنندگان در آن قرار دارند.

-منظر به عنوان فرستنده، اطلاعات متفاوتی را به انسان مخابره می کند که می توان به دو دسته عناصر فیزیکی/کالبدی و انسانی تقسیم نمود.

چگونگی عناصر و چگونگی رابطه بین آن ها( سازمان فضایی) دارای کیفیت هایی است که می توان به طور خلاصه در گروه های ذیل دسته بندی شان نمود:

الف)کیفیت های فضایی: کیفیت هایی که یک فضا به عنوان یک سیستم اراده می دهد.

ب)کیفیت های ناشی از میزان سازگاری میان مؤلفه ها: نسبتی که بین روابط ادراکی و روابط عملکردی وجود دارد.

جـ)کیفیت سکانس ها: کیفیت های موجود در هر سکانس که باعث تفکیک و ارتباط آن سکانس با بقیه سکانس ها می شود و نحوه ارتباط بین سکانس های همجوار.

عناصر تشکیل دهنده منظر فضای شهری عبارتند از:

کیفیت های فضایی
کیفیت عنصر	کیفیت های بین عناصر(در سازمان فضایی)	کیفیت رابطه عناصر خاص با یکدیگر
شدت	تعادل	تجانس
تنش	تقارن	تضاد
نقش انگیزی	تناسب	تقابل
	تفوق	مزیت
	وضوح	انسداد
	تراکم	تاکید
		محصوریت
		تنگی
		گشادگی
		توالی
		تمرکز

1-کیفیت های فضایی

چگونگی عناصر و روابط موجود میان عناصر ادراک شده فضا، کیفیت هایی را ساطع می کنند که به تنهایی و یا با یکدیگر باعث احساس هایی در فرد می گردند، مانند: هویت ، خوانایی و غیره

کیفیت های فضایی، کیفیت های توپولوژیک می باشد. به این معنا که کیفیت های فضایی وابسته به هندسه فضا نبوده، بلکه وابسته به مناسباتی است که از آن روابط هندسی ناشی می گردند، مانند نحوه مجاورت عناصر، ترتیب آن ها، جدایی، محاط شدکی و پیوستگی آن ها.

کیفیت های فضایی را می توان نسبت به منشأ وجودی آن ها به سه گروه تقسیم کرد