مهندسی شهرسازی

مهندسی شهرسازی

مهندسی شهرسازی ارشد مهندسی شهرسازی بازار کار شهرسازی
مهندسی شهرسازی

مهندسی شهرسازی

مهندسی شهرسازی ارشد مهندسی شهرسازی بازار کار شهرسازی

خلاصه مقاله تولد تا بلوغ

خلاصه مقاله تولد تا بلوغ

در این مقاله سیر طراحی شهری را در پنج الگو 1-پیش طراحی شهری 2-طراحی شهری آرایش 3- طراحی شهری عملکرد گرا 4- طراحی شهری ادراکی 5-طراحی شهری پایدار بیان شده و تکامل آن را در دو جنبه ماهوی و رویه ای دسته بندی کرده است. در تکامل ماهوی خود، در دوران جنینی، صرفاً بصری بوده و بعدها در تکامل خود مؤلفه های زیباشناختی (عینی)، زیباشناختی(ذهنی-ادراکی)، عملکردی و زیست محیطی را شامل می شود. در تکامل رویه ای خود از فرآوده به فرآیند روی آورده و ابزارهای نوینی همچون : دستور کار طراحی شهری، چارچوبِ استراتژی طراحی شهری، راهنمای طراحی شهری، سیاست طراحی شهری و برنامه ی طراحی شهری را در برگرفته است  .

با گذشت این همه سال از پیدایش طراحی شهری، تعریف مشخصی به دلیل اتفاق نظر متخصیصین وجود ندارد. این رشته برای پرکردن خلا میان دو رشته برنامه ریزی شهری و معماری پدید آمده و لذا نیاز به تعریفی که بر اساس تشابه میان تعاریف است وجود دارد.

گلکار بنا به تمثیل ویتگنشتاینفرزندان این خانوادهرا در کنار یکدیگر بررسی کرده و در سیر تکاملی آن ها دقت کرده، تا تشابهات و متایزات را بیابد.

او ابتدا مراحل طراحی شهری از جمله: 1-پیش طراحی شهری 2-طراحی شهری آرایش 3- طراحی شهری عملکرد گرا 4- طراحی شهری ادراکی 5-طراحی شهری پایدار را یکی یکی مورد بررسی قرار می دهد.

دوران جنینی را مرحله پیش طراحی شهری خوانده و آن پیش از گشایش اولین دورۀ دانشگاهی این رشته در سال 1960 میلادی می داند. در این مرحله، هنوز بخش نامتمایزی از رشتۀ معماری بوده و هویت مستقل نیافته است . با این وجود، از یک سو، مواجه بودن محیط های شهر ی با مسایل متعدد، و از سوی دیگر، عدم کارایی و خلایی که در حرفه های موجود جهت پاسخگویی به این مسایل احساس می شود. شاخص ترین اقداماتی، این دوره شامل: اقدامات هوسمانی، کامیتو سیت(همان شهرسازی مطابق با اصول هنری است) و جنبش زیباسازی می باشد و مؤلفه های زیباشناسی عینی مورد توجه است.

دوران نوزادی طراحی شهری که دوران طراحی شهری آرایشی خوانده شده و آموزشگاه های طراحی شهری و شکل گیری این رشته در دانشگاه هاروارد ایجاد شده است. از جمله تعاریف این دوره می توان به: طراحی شهری، هنر خلق ارتباط بین ابنیه با یکدیگر و میان ابنیه و قرارگاه طبیع یشان است و طراحی شهری، هنر ایجاد ارتباط است اشاره کرد. از کیفیت های این دوره توجه به منظر بوده که منظرشهری چیزی بیش از یک مسأله برنامه ریزی و طراحی شهری است . منظر شهری در درجه­ی اول، مسأله ارزش ها و اهداف انسانی و به رسمت شناختن مسئولیت افراد جامعه است . زشتی شهر و منظر را ناشی از تفکرات مردمی که آن را ساخته دانسته و درون روح، ذهن و قلب آنان را جستجو کرد؛ هنگامی که روح، ذهن و قلب آنان زیبایی و پاکی خود را بازیافت، منظرشهری نیز به مانند آنان زیبا خواهد شد.

دوران کودکی طراحی شهری که طراحی شهری عملکردگرا خوانده می شود و فرم و عملکرد در ارتباط به یکدیگر تحت شعار تبعیت فرم از علمکرد شکل می یابد. در این دوره طراحی شهری سه بعدی و مداخلات کلان طراحی شکل می گیرد. نمونه هایی از تعاریف طراحی شهری در این دوره می توان به طراحی شهری مجموعه فعالیت­هایی است که در جهت انتظام بخشی فرم و عملکرد محیط مصنوع هدف گیری شده اند و خصیصۀ عمدۀ طراحی شهری ، آرایش و تنظیم عناصر کالبدی و فعالیت­هایی است که محیط را می سازد، اشاره کرد. کیفیت های این دوره مؤلفه های زیبایی شناسی عینی می باشد.

دوران نوجوانی طراحی شهری که طراحی شهری ادراکی نامیده می شود و اوج آن 1980 و در پی نظریان کوهن بوده و که کیفیت طراحی شهری به عنوان محصول جبری ویژگی های محیط فهم می شد، در این دوره کیفیت طراحی شهری به مثابۀ محصول  تعامل میان محیط و انسان تلقی می گردد. به دیگر بیان، پارادایم ((احتمال گرایی کالبدی )) جایگزین پارادایم ((جبریت کالبدی )) یافته و مسئله گشایی مطرح می شود. در این دوره می­توان به نظریات لینچ اشاره کرد. تعاریف این دوره ایجاد منظر ذهنی قوی از شهر را هدف خود قرار داده است. کیفیت ها در این دوره، علاوه بر شمول مؤلفه ی زیباشناختی عینی ، مؤلفه ی عملکردی و مؤلفه ی زیباشناختی ذهنی  ادراکی را نیز در بر می گیرد.

دوران بلوغ طراحی شهری در این دوره با نام طراحی شهری پایدار خوانده می شود. که از توجه به طبیعت شروع و به مرور تمامی ابعاد و جنبه را در بر می گیرد. تعریف طراحی شهری در این دوره طراحی شهری، چیزی فراتر از پرداختن صرف به زیباشناسی محیط شهری و یا استقرار هنرمندانه ی عناصر آن است . طراحی شهری با خلق و نگاهداری مکان های شهری ای سر و کار دارد که در آن پاسخ های مناسب به مسایل اکولوژیک، رفاه اقتصادی و زندگی جمعی با یکدیگر تلفیق شده باشد. در این دوره چهار مؤلفه کیفی را شامل می شود.

در نتیجه به جمع بندی موضوع پرداخته و ارائه یک تعریف ارسطو کامل و جامع را ممکن ندانسته و طراحی شهری را پویا دانسته است.

بر اساس دیدگاه های نوین طراحی شهری، محیط های شهری مطلوب تنها می توانند محصول نظام های جامع و چندسطحی از هدایت و کنترل توسع های باشد که بر سه پایۀ زیر بنا گردد:

1-چهارچوب برنامه ریزی استراتژیک،

2-فرآیندهای تصمیم سازی دموکراتیک و کیفی تگرا و

3-فراگیر بودن به مفهوم پوشش بر کلیه سطوح پنج گانه منطقه شهری، کل شهر، محلات شهر، فضای شهری و منظر شهری

او بر اساس سیر تکامل طراحی شهری تعریف زیر را ارائه داده است:

طراحی شهری فعالیتی است میان رشته ای و گروهی که توأمان در برگیرندۀ فرآیند مسأله گشایی و راه حل ها فرآورده هایی می باشد که هدفشان سازماندهی کالبدی عرصۀ عمومی شهر به نحوی است که موجب ارتقاء کیفیات عملکردی، زیست محیطی و تجربۀ زیباشناختی مکان های شهری، و از آن طریق موجب ارتقاء کیفیت زندگی انسان گردد

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد